Waarom een product owner onmisbaar is bij elk verandertraject
Een belangrijke randvoorwaarde voor een succesvolle verandering – en voor de projecten die we doen – is de product owner. Het belang van de rol wordt niet altijd onderkend, bijvoorbeeld omdat deze onbekend is of niet op waarde wordt geschat. En is dit wel het geval, dan kan het een uitdaging zijn om iemand binnen de organisatie te vinden om de taken en verantwoordelijkheden op zich te nemen. Hoe komt dat en wat doe je ertegen?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: niet iedereen is geschikt als product owner. Het is een pittige rol waarbij je de visie van de organisatie moet begrijpen en in staat moet zijn de vertaalslag te maken naar processen. Je moet in je hoofd hebben waar het bedrijf over vijf jaar staat en hoe het daar kan komen. Mandaat, besluitvaardigheid en ‘nee’ durven zeggen, zijn belangrijk. Uiteraard zonder mensen tegen je in het harnas te jagen.
Een goede product owner staat dicht bij de werkvloer en zorgt voor een betere verbinding tussen strategie en operatie. Dat leidt tot meer energie en betrokkenheid, en is essentieel voor de (snelle) adoptie van de verandering. Ook zorgt het voor betere resultaten, binnen budget en scope. Als enthousiaste kartrekker haalt de product owner mensen uit hun ‘silo’ en neemt ze mee in de verandering. Zo neemt hij of zij eventuele angsten, frustraties en weerstand weg. Het is uitdagende, maar bevredigende rol, want je krijgt veel inzicht in de organisatie én hoe het beter kan.
Een goede product owner staat dicht bij de werkvloer en zorgt voor een betere verbinding tussen strategie en operatie.
Druk
Als we aan klanten uitleggen wat de rol van de product owner behelst, is dikwijls de eerste reactie dat ze niet één persoon hebben die dit aankan. Er worden meerdere (halve) personen naar voren geschoven die vaak geen tijd hebben, laat staan dat ze alle processen overzien. De organisatie is zo druk dat men is teruggezakt in routine en operatie. Er is domweg geen tijd om met een helikopterblik over de afdelingen heen te kijken en verbeteringen aan te brengen. Desondanks moet het project gestart worden – het liefst zo snel mogelijk.
Bij gebrek aan beter wordt de product owner soms extern gezocht, maar dat is geen oplossing. Iemand van buitenaf doorleeft immers niet de visie van het bedrijf, heeft niet het overzicht en zal onvoldoende draagvlak hebben. Het is natuurlijk ook gek om deze rol uit te besteden; het gaat immers om de toekomst van je onderneming. Zet je beste mensen op dit soort grote uitdagingen, in plaats van op de grootste problemen (zoals we vaak zien).
De ideale product owner
Maar hoe vind je binnen je organisatie iemand die geschikt is om als product owner te fungeren? Allereerst door te beseffen dat de product owner het verschil kan maken tussen wel of geen succesvol traject. Daarna kun je gesprekken voeren met potentiële kandidaten die openstaan voor de rol, visie hebben en over de juiste (soft) skills beschikken.
De ideale product owner is communicatief vaardig, energiek en maakt graag tijd vrij in zijn of haar agenda. Het werkt immers niet als de rol wordt opgelegd. Ook goed contact met stakeholders is van belang. Actief helpen op lastige momenten, aanwezigheid bij werksessies, stand-ups en een ‘rondje langs de velden’ doen vaak wonderen als er draagvlak gecreëerd moet worden.
Tot slot is leergierigheid een belangrijke kernkwaliteit. Het is geen ramp als de product owner in spé nog het een en ander te leren heeft. Zolang degene zichzelf graag ontwikkelt, zijn bepaalde vaardigheden middels bijvoorbeeld coaching prima aan te scherpen.
Benieuwd hoe wij de verandertrajecten bij onze klanten aanpakken? Neem contact op!
